Aanleiding
Depressie is een veel voorkomende stoornis met een aanzienlijke ziektelast en hoge economische kosten. Vroegtijdig signaleren en toeleiden naar depressiepreventie-interventies vermindert het ontstaan van nieuwe depressies. HBO-professionals in zorg en welzijn zien veel cliënten met een verhoogd risico op depressie en zij zien ze ook vaak gedurende een langere periode waardoor er ruimte is om aandacht te besteden aan depressieve klachten. In de praktijk ervaren de professionals barrières zoals tijdgebrek, onbekendheid met instrumenten om depressie te signaleren, onvoldoende kennis, training en vaardigheden.
Doel
Het doel van dit project is de ontwikkeling van een digitale bijscholing voor HBO-opgeleide professionals in zorg en welzijn. Deze bijscholing moet bij hen de kennis, houding en vaardigheden verbeteren om mensen met depressie te herkennen, te motiveren en te verwijzen.
Vraagstelling
De effecten van en ervaringen met het e-learning programma zijn onderzocht aan de hand van de volgende onderzoeksvragen:
– Verbetert het e-learning programma het signaleren en het adviseren van cliënten met klachten van depressie door professionals?
– Verbetert het e-learning programma de kennis, attitudes en vaardigheden (eigen-effectiviteitsverwachting) van professionals ten aanzien van depressiepreventie?
– In hoeverre beoordelen professionals in zorg en welzijn het e-learning programma en de werkwijze die geleerd wordt als zinvol en bruikbaar in hun dagelijkse praktijk?
Aanpak
Op grond van een literatuurstudie, interviews met professionals en een expertmeeting zijn de leerdoelen voor het scholingsprogramma vastgesteld en de strategieën geïnventariseerd om deze doelen te bereiken. Het programma bestaat uit een aantal modules met een sterk interactief karakter. In een proeffase volgt een groep professionals het programma, en deze professionals vullen vooraf en achteraf een vragenlijst in. Hiermee wordt nagegaan in hoeverre ze het programma werkbaar en aantrekkelijk vinden. Ook geeft het proefproject informatie over de kwaliteit van het gebruik van het programma en over de effecten van het programma op de kennis, houding en gedrag van de professional.
Looptijd
1 september 2010 – 31 augustus 2012.
Participanten
GGD Hollands Midden, S. de Gouw, directeur, bestuurlijk verantwoordelijke.
GGD Hollands Midden, N. van der Zouwe, adviseur Publieke Gezondheid, penvoerder en projectleider.
LUMC/PHEG, M.Crone, universitair hoofddocent, mede-projectleider
UL/FSW, W.Gebardt, universitair hoofddocent, projectadviseur
Trimbos-instituut, M. Ruiter, senior onderzoeker, mede-projectleider.
Trimbos-instituut, H.Rensink, senior wetenschappelijk medewerker, mede aanvrager
Voor meer informatie kunt u contact opnemen met:
Nicolette van der Zouwe, adviseur Publieke Gezondheid, GGD Hollands Midden,
E nvanderzouwe@ggdhm.nl.
Resultaten
In een onderzoek hebben HBO-professionals in zorg en welzijn voor en na het volgen van de e-learning een vragenlijst ingevuld. Uit de resultaten bleek dat zij na het volgen van de e-learning meer letten op depressieve klachten en deze vaker bespraken met hun cliënten. Ze motiveerden hun cliënten met depressieve klachten ook vaker om deze klachten aan te pakken en adviseerden hen hoe ze dat kunnen doen. De deelnemers hadden bovendien meer kennis over depressiepreventie en ze vonden het makkelijker om het zelf uit te voeren. Ervaren barrières waren verminderd. Deelnemers waren positief over de inhoud en vormgeving van de e-learning en de werkwijze die geleerd is.
Producten
De e-learning Signaleren depressie is beschikbaar via www.signalerendepressie.nl
N. van der Zouwe, M. Ruiter, I. Hilderink, H. Rensink, P. Havinga, M.R. Crone. E-learning Signaleren depressie voor HBO-professionals in zorg en welzijn: ervaringen en veranderingen in gedrag, kennis, attitudes en vaardigheden. TSG 2014, 92, 7: 265-273.
N. van der Zouwe, M.R. Crone, M. van Oosten, F.Plugge-Smilde, M. Ruiter. Scholing over depressiepreventie in de eerstelijnszorg. Modern Medicine, 2015, 3: 86-88.
Samenvatting
Professionals in zorg en welzijn hebben een belangrijke rol in depressiepreventie door bijtijds hun cliënten met depressieve klachten naar passende interventies toe te leiden. Daarom is een e-learning Signaleren depressie ontwikkeld door GGD HM, het LUMC en het Trimbos Instituut (vanuit AWPG NZH). Het e-learning programma leert HBO-professionals in zes lessen hoe zij cliënten met depressieve klachten kunnen herkennen, motiveren, adviseren en verwijzen.
Uit de resultaten van een pilot bleek dat 60 deelnemers na het volgen van de e-learning meer letten op depressieve klachten en deze vaker bespraken met hun cliënten. Ze motiveerden hun cliënten met depressieve klachten ook vaker om deze klachten aan te pakken en adviseerden hen hoe ze dat kunnen doen. De deelnemers hadden bovendien meer kennis over depressiepreventie. Ervaren barrières waren verminderd.
Deelnemers waren positief over de inhoud en vormgeving van de e-learning en de werkwijze die geleerd is.
